Afgelopen week stond Polen in de internationale belangstelling vanwege een Midden-Oostenconferentie die in Warschau werd georganiseerd. De conferentie was een kans voor de Verenigde Staten om landen uit de regio samen te brengen en een alternatieve coalitie te formuleren voor de driehoeksverhouding tussen Rusland, Iran en Turkije – die in Sotsji samenkwam om de Syrische kwestie te bespreken (zie France24). Met de aanwezigheid van Israëlische eerste minister Benjamin Netanyahu lag in Warschau de klemtoon op het eeuwige gevaar van Iran – weinig aandacht ging naar de Israëli-Palestijnse kwestie. Als gevolg besloten verscheidene Europese landen om geen hooggeplaatste politici naar de conferentie te sturen. Alhoewel Polen weinig directe banden met het Midden-Oosten heeft, wordt het initiatief gezien als een manier om blijvende steun van de Verenigde Staten inzake veiligheid en energie te garanderen. (Deutsche Welle)
Tijdens en in de nasleep van de Warschau-conferentie, ontstond commotie rond een speech van Benjamin Netanyahu die verwees naar de rol die Polen in de Holocaust hebben gespeeld. De commotie was terug te brengen tot misverstand in de vertaling: terwijl Netanyahu over (enkele) Polen sprak, in plaats van de volledige Poolse natie, werd het citaat verkeerd geïnterpreteerd in de lokale pers. Het Pools, net als andere Slavische talen, maakt geen gebruik van lidwoorden, waardoor het enige tijd duurde vooraleer de fout werd rechtgezet. Vanuit regeringscirkels ontstond niettemin druk op eerste minister Morawiecki om onenigheid over de speech uit te drukken. Herinnering aan Poolse collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog blijft een heikel punt, dat vorig jaar al tot een diplomatieke rel tussen Israël en Polen leidde. De eerste minister besloot deze keer, enkele dagen op voorhand, zijn aanwezigheid in Jerusalem voor een samenkomst van de Visegrad 4 af te zeggen. Minister van buitenlandse zaken Czaputowicz neemt zijn plaats in. (Deutsche Welle, Le Monde, Volkskrant)
De diplomatieke crisis tussen Polen en Israël is enigszins welgekomen, omdat het de aandacht verlegt van een omkoopschandaal rond Jaroslaw Kaczynski. De leider van Recht en Rechtvaardigheid (en volgens velen de machtigste politicus in het land) is sinds enige weken het aandachtspunt van perslekken rond sjofele handelsovereenkomsten met betrekking tot vastgoed in Warschau. Kaczynski heeft zich altijd voorgedaan als een bescheiden man met een sobere leefstijl. Volgens de meest recente onthullingen, ontving Kaczynski geld van een constructiebedrijf (genaamd Birgfellner) om de bouw van twee wolkenkrabbers te bespoedigen. (Washington Post)
De grote vraag blijft of het recente schandaal rond Kaczynski een effect zal hebben op de Europese verkiezingen van mei 2019. Volgens recente peilingen halen zowel Recht en Rechtvaardigheid als de Burgercoalitie (bestaande uit Burgerplatform, Modern, de Linkse Democratische Alliantie en de Volkspartij) een gelijkaardige score rond 33 procent. Het linkse alternatief van Robert Biedron peilt op een derde plaats met 12 procent. (OKO.press)
Het Engelstalige platform Notes from Poland heeft een nieuw artikel dat in het teken staat van rechtsradicaal katholicisme en haar banden met antisemitisme.
De prijs van koolstofdioxide gelinkt met verhandelbare emissierechten blijft stijgen, waardoor Polen vraagt aan de Europese Commissie om in te grijpen. Volgens The Economic Times ondervindt Polen last van de recente prijsstijgingen door haar aanzienlijk gebruik van kool als energiebron. De kans lijkt klein dat de Commissie enige wijzigingen in de emissierechtenmarkt zal aanbrengen.
Meer over het thema energie: Die Presse en La Croix schrijven dat vanaf 2022 Polen niet langer gas vanuit Rusland zal importeren. Op dit moment komt een deel van de aanvoer van LNG uit Noorwegen en Qatar. Een nieuw akkoord met een Amerikaans concern betekent dat Polen niet langer afhankelijk zal zijn van haar oostelijke buur voor minstens 40% van de totale gasaanvoer (de Russische import van kool blijft voorlopig wel verder lopen).
Dit weekend zijn het lokale verkiezingen in de grote steden. Zowel Bloomberg als de Financial Times werpen hun licht op de tweestrijd tussen PO en PiS alsook wat de verkiezingen betekenen voor Europa. Zondag is de eerste grote test voor de huidige regering, haar populaire sociaaleconomische beleid alsook de gespannen relatie met rechterlijke macht en de Europese Unie.
Zoals aangegeven, blijft de onafhankelijkheid van de rechtbanken een heikel thema dat zich op verschillende fronten afspeelt. Justitieminister Ziobro wil dat het grondwettelijk hof zich buigt over de vraag of Europees recht boven de nationale wetgeving staat (Bloomberg). Vandaag liet het Europese hof van justitie een kleine bom vallen door de recente hervormingen van het hooggerechtshof van Polen in vraag te stellen, oa. het verplicht op pensioen sturen van zijn rechters. Een definitieve uitspraak volgt in de komende weken (Die Zeit).
Polen heeft sinds enige tijd een vrijwillige legermacht ter verdediging van het grondgebied (WOT). Reuterszoekt uit wat de rol en betekenis van 12,000 rekruten is die voorbereid worden om Polen als het nodig is met hun leven te beschermen (voornamelijk tegen Rusland).
Afsluiten met geschiedenis en de aanhoudende pogingen van de huidige regering om het nationale verleden te herschrijven. De voormalige directeur van het WW2-museum in Gdansk uit zijn bezorgdheid in een opiniestuk voor Libération.
